fotolia

Nietrzymanie moczu (NTM) to jeden z najbardziej wstydliwych kobiecych problemów. W Polsce aż 1/3 populacji kobiet cierpi na to schorzenie, do lekarza trafiają jednak tylko nieliczne panie. Nawet jeśli chora przezwycięży wstyd i uda się do specjalisty, najczęściej jest odsyłana pomiędzy ginekologiem a urologiem, co zwiększa jej dyskomfort i powoduje zniechęcenie. Tymczasem ponad 90% pacjentek można w pełni wyleczyć.

Nietrzymanie moczu jest wstydliwym problemem, ktĂłry dla wielu osĂłb stanowi temat tabu. Panuje przekonanie, Ĺźe jest to naturalna kolej rzeczy w procesie starzenia się organizmu. Jednocześnie przez społeczeństwo postrzegana jest jako coś krępującego, bywa rĂłwnieĹź ośmieszana. Inną, znacznie powaĹźniejszą barierą w skutecznym leczeniu i diagnostyce jest niedostatek specjalistĂłw. Kobieta, ktĂłra przyzna się do tego problemu, najczęściej odsyłana jest od ginekologa do urologa, aĹź w końcu pada stwierdzenie – „w zasadzie wszystko jest w porządku”.

Trudno się zatem dziwić, że większość kobiet ma obawy przed otwarciem rozmowy o tym problemie z lekarzem, a u ponad połowy chorych wstyd jest tak silny, że w ogóle jej nie podejmują aż do momentu, gdy dyktuje on sposób życia i zaburza normalne funkcjonowanie.

Pomimo dużego postępu zarówno w diagnostyce, jak i leczeniu tego schorzenia, średnio pomiędzy wystąpieniem pierwszych dolegliwości a zgłoszeniem ich lekarzowi upływa około 6,5 roku. Część winy leży też po stronie lekarzy, którzy nie ułatwiają takich rozmów.

Kobieta powinna zgłosić się do lekarza przede wszystkim kiedy zaobserwuje u siebie epizody niekontrolowanej utraty moczu. Innymi, mniej swoistymi objawami mogą być dyskomfort w okolicy krocza podczas wysiłku fizycznego i bóle brzucha. Należy również zastanowić się czy w naszym stylu życia występują czynniki sprzyjające rozwijaniu się problemów z utrzymaniem moczu, takie jak:

• palenie papierosĂłw – kaszel, jaki powodują, obciąża narządy miednicy;
  
• nadwaga – wywołane przez nią zwiększone ciśnienie wpływa na układ moczowy;
  
• podnoszenie ciężarĂłw – zbyt częste noszenie ciężkich rzeczy kłóci się z kobiecą anatomią;
  
• rodzenie siłami natury – moĹźe wtedy dojść do uszkodzenia cewki moczowej i struktur utrzymujących narządy miednicy mniejszej.

Podstawą diagnostyki NTM jest przeprowadzana przez lekarza rodzinnego rozmowa, ktĂłra pozwala scharakteryzować typ schorzenia – czy nietrzymanie moczu występuje w czasie wysiłku lub kichania, czy teĹź parcie na pęcherz jest tak nagłe, Ĺźe chora nie zdąży na nie zareagować. Lekarz pierwszego kontaktu powinien wyrobić w sobie nawyk pytania pacjentkę o to, czy ma problemy z nietrzymaniem moczu, a jeśli choćby w pewnym stopniu odpowie twierdząco – zlecić diagnostykę, ktĂłra umoĹźliwi lepsze rozpoznanie problemu.

Na początku przeprowadzane jest standardowe badanie ginekologiczne, podczas którego lekarz zajmujący się uroginekologią ocenia anatomię oraz zmiany w ułożeniu narządów rodnych i pęcherza. Następnie wykonuje się badanie USG, w którym oceniany jest pęcherz, jego stopień obniżenia oraz oglądana jest cewka moczowa. Badaniem mającym kluczową rolę w diagnostyce nietrzymania moczu jest badanie urodynamiczne, szczególnie przed planowanymi zabiegami operacyjnymi. Polega ono na tym, że przez cewkę moczową do pęcherza wprowadzany jest specjalny cewnik, na którym znajdują się czujniki elektroniczne. Przesyłają one informację o funkcji pęcherza i cewki moczowej. Na podstawie tego badania można postawić trafną diagnozę i zaproponować odpowiednie leczenie.

Leczenie zależy od tego, z jaką formą nietrzymania moczu mamy do czynienia oraz w jakim stopniu rozwoju ona występuje. U podstaw dolegliwości leży na ogół złożona etiologia. Może być ona objawem lub powikłaniem wielu chorób obejmujących inne układy. Towarzyszy m.in. schorzeniom układu nerwowego (guz mózgu, choroba Parkinsona, SM), układu oddechowego (np. POChP), bywa również konsekwencją obniżenia narządów rodnych, pochwy, pęcherza czy odbytu. Jest to więc zagadnienie interdyscyplinarne, w którego leczenie angażuje się takie dziedziny medycyny jak ginekologia, chirurgia, neurologia, urologia, interna, fizjoterapia oraz psychologia.

Zawsze w pierwszej kolejności staramy się podejmować prĂłby leczenia bezoperacyjnego. JeĹźeli jest to moĹźliwe, stosuje się odpowiednie ćwiczenia gimnastyczne, czasami uzupełnione elektrostymulacją mięśni krocza. MoĹźliwe jest takĹźe zastosowanie specjalnych wkładek dopochwowych – tzw. pessaria, w postaci krążkĂłw lub kostek. Dostępne jest rĂłwnieĹź leczenie farmakologiczne, szczegĂłlnie jeĹźeli chodzi o parcia naglące. Niekiedy wskazana jest takĹźe modyfikacja stylu Ĺźycia lub odĹźywiania.

Jeśli powyższe metody nie wyeliminują problemu, do dyspozycji pozostaje szeroka gama nowoczesnych zabiegów stosowanych w zależności od tego, czy mamy do czynienia z zaburzeniami anatomii czy tylko funkcji pęcherza i cewki moczowej, m.in. taśmy zakładane pod cewkę moczową, czy też operacje z wykorzystaniem implantów polipropylenowych. Wprowadzenie implantów do wzmacniania osłabionych tkanek to przełom w uroginekologii.

Istnieje także szereg operacji laparoskopowych (wykonywanych bez rozcięcia brzucha). Ich zaletami są niewielkie, mało widoczne ślady po zabiegu (bądź ich brak), zmniejszone ryzyko powikłań i szybki powrót pacjentek do zdrowia. Zawsze po każdym zabiegu, aby utrwalić efekty terapii, potrzebna jest pomoc fizjoterapeuty.

Chora, ktĂłra trafi w doświadczone ręce, moĹźe liczyć na bardzo dobre efekty w krĂłtkim czasie. Jest to jednak tym trudniejsze, Ĺźe w Polsce niewielu ginekologĂłw zajmuje się tym problemem. Uroginekologia jest nową dziedziną medycyny, ktĂłra rozwinęła się w ostatnich 20 latach szczegĂłlnie w krajach niemieckojęzycznych, natomiast w Polsce dopiero „raczkuje”.

Zainteresowane pacjentki mogą zapoznać się z działającym od 2007 roku Stowarzyszeniem Osób z NTM UroConti. W sierpniu 2014 roku powstało także Polskie Towarzystwo Uroginekologiczne (www.ptug.pl).


__________________________________________________________________


Grupa Scanmed Multimedis jest od prawie 15 lat liderem w tworzeniu pełnoprofilowej prywatnej opieki medycznej w Polsce. Pacjentom świadczone są kompleksowe usługi medyczne – od konsultacji lekarskich, poprzez diagnostykę, badania analityczne, transporty medyczne i wizyty domowe, aĹź po leczenie szpitalne w wielospecjalistycznym szpitalu św. Rafała w Krakowie, ktĂłry jest jedną z najnowocześniejszych i najbardziej bezpiecznych dla pacjenta placĂłwek medycznych w Europie.

Nietrzymanie moczu - problem kobiet - dodano: 2015-05-15