- Ogólny wygląd, ułożenie noworodka
- Fizjologiczny spadek masy ciała
- Pierwszy stolec - smółka
- Żółtaczka fizjologiczna
- Zaburzenia w równowadze hormonalnej - odczyny ciążowe
- Zmiany skórne u noworodka
Ogólny wygląd, ułożenie noworodka
Proporcje ciała noworodka są odmienne od człowieka dorosłego. Noworodek ma dużą głowę, długi tułów i krótkie kończyny. Klatka piersiowa jest stosunkowo mała, a brzuch stosunkowo duży. Obwód głowy u noworodka jest większy od obwodu klatki piersiowej. Po urodzeniu ułożenie noworodka przypomina ułożenie płodowe - zgięte kończyny górne i dolne, pochylona ku przodowi głowa. Zdrowy noworodek ma zgięte kończyny w stawach kolanowych i łokciowych. U nowo urodzonego dziecka obserwuje się szereg odruchów należących do fizjologii tego okresu. Należą do nich odruch ssania, szukania, chwytny, podparcia, kroczenia, obejmowania (odruch Moro) i szereg innych.
Fizjologiczny spadek masy ciała
Po porodzie rozpoczyna się spadek masy ciała spowodowany głównie utratą wody, która następuje przez oddanie moczu, stolca, wymioty, utratę przez płuca i skórę oraz przez wysychającą pępowinę. Prawidłowa utrata masy ciała nie przekracza 10% masy urodzeniowej (np. noworodek, który ważył przy porodzie 3500g może stracić 350g). Najniższy ciężar ciała osiąga noworodek w 3-4 dniu życia, a następnie wyrównuje go około 8 doby życia. Jeżeli ubytek masy ciała przekracza 10% może dojść do odwodnienia i gorączki tym spowodowanej.
Pierwszy stolec - smółka
Większość noworodków oddaje smółkę w ciągu pierwszych 24 godzin życia. Pierwszy stolec jest lepką, gęstą ciemno zielonkawą, ciągnącą się masą. W następnych dniach, gdy karmienie mlekiem stabilizuje się, pojawiają się brązowo-zielone stolce przejściowe, zawierające grudki mleka. Liczba stolców jest zależna od częstości karmienia, ilości zjadanego pokarmu oraz od tego czy dziecko jest karmione pokarmem kobiecym, czy też sztucznie. U dzieci karmionych piersią ilość wypróżnień jest większa, często po każdym karmieniu, zaś ilość stolca jest niewielka i zaraz po wypróżnieniu wsiąka w pieluszkę. Od końca pierwszego tygodnia życia stolce noworodka są żółte, utleniając się na powietrzu stolce mogą przybierać barwę jasnozieloną.
Żółtaczka fizjologiczna
U około 70% noworodków stwierdza się po urodzeniu żółtaczkę. Pojawia się ona w 2-3 dobie życia. Szczyt nasilenia żółtaczki fizjologicznej przypada na 3-4 dobę po urodzeniu (maksymalne stężenie bilirubiny- barwnika żółtaczki- może osiągać 12mg%). Potem żółtaczka stopniowo ustępuje, najczęściej kończąc się w 2 tygodniu życia. Przyczyną żółtaczki jest wzmożony rozpad krwinek czerwonych oraz przejściowa niewydolność funkcji wątroby. Żółtaczka fizjologiczna nie wymaga leczenia. Żółtaczkę występującą w 1 dobie życia i trwającą powyżej 14 dni uważamy za patologiczną.
Zaburzenia w równowadze hormonalnej - tzw. odczyny ciążowe
Transport hormonów matczynych przez łożysko może spowodować przejściowe zmiany w gruczołach piersiowych i narządach płciowych u nowo urodzonego dziecka. U niektórych noworodków obojga płci kilka dni po porodzie stwierdza się powiększenie gruczołów piersiowych z gromadzeniem się niewielkiej ilości wydzieliny, swym składem zbliżonym do siary (pierwsze mleko kobiece). Przyjmuje się, że to powiększenie gruczołów piersiowych ma swoją przyczynę w hormonach (estrogenach, prolaktynie), które noworodek otrzymał od matki. Także działaniem stymulującym hormonów matczynych tłumaczy się powiększenie łechtaczki i spostrzeganą w pierwszych dniach życia krwiście podbarwioną wydzieliną z pochwy u noworodków płci żeńskiej. Stany te nie wymagają interwencji medycznej.
Zmiany skórne u noworodka
Skóra noworodka jest różowa, dłonie i stopy mogą być lekko sinawe. Skóra pokryta jest meszkiem płodowym (najlepiej widoczny na ramionach). Bezpośrednio po porodzie na skórze może znajdować się maź płodowa - to biała wydzielina pokrywająca skórę dziecka. Duża ilość mazi płodowej występuje u wcześniaków. Na nosie noworodka występują prosowate żółtawobiałe grudki (zaskórniki), zawierające wydzielinę gruczołów łojowych. Ustępują samoistnie, nie wymagają leczenia. Na powiekach oraz karku często są zauważane naczyniaki płaskie (zaczerwienienia skóry, spowodowane obecnością rozszerzonych naczyń). Są mocniej zaczerwienione w czasie aktywności dziecka i słabiej widoczne w spokoju. Również nie wymagają leczenia, ustępują samoistnie w pierwszych miesiącach życia. W pierwszych dobach życia noworodka na skórze pojawiają się zaczerwienione pola ze zmianami o charakterze grudkowym. To rumień noworodkowy. Niektórzy uważają, że zmiany te są wyrazem wrażliwości skóry noworodka na kontakt z otaczającymi przedmiotami. Szybko pojawiają się i znikają.
Pierwsze dni życia noworodka - smółka, żółtaczka, spadek masy ciała - dodano: 2019-03-26
