Advertisement
Subskrypcja

Powiadomienia o nowościach

Sprawdź koniecznie
Ważne tematy

Preparaty i zabiegi nawilżające

Anna Dąbrowska - kosmetolog
kosmetolog; Pracownia Urody i Wizerunku Zielona Pomarańcza; Warszawa

Anna Dąbrowska
-
   

Co jest najważniejsze w preparatach/zabiegach nawilżających?

Podstawową grupę surowców stosowanych w nawilżających preparatach kosmetycznych stanowią tłuszcze i ich pochodne. Najczęściej są to oleje roślinne (ciekłe tłuszcze otrzymywane z różnych części roślin oleistych tj. na przykład nasion owoców czy kiełków), których biologiczna wartość zależy głównie od tego, jakiego rodzaju kwasy tłuszczowe w nich występują (nasycone czy nienasycone), a także od tzw. frakcji niezmydlarnej, w której znajdować się mogą fitosterole, lecytyny, witaminy itd. Substancje tłuszczowe tworzą na skórze film ochronny i wzmacniają barierę lipidową (cement międzykomórkowy) wewnątrz naskórka. NNKT przyczyniają się nie tylko do wzrostu nawilżenia i przywracają funkcje ochronne ale też działają przeciwzapalnie i przeciwalergicznie.

Najwartościowsze dla skóry są oleje roślinne pozyskiwane metodą tłoczenia na zimno, które w najmniejszym stopniu niszczą zawarte w nich składniki i nie zmieniają ich struktury. Zaliczymy do nich:

1.Oleje roślinne:
  • bogate w nienasycone i niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe - olej z pestek winogron, z zarodków pszennych, lniany, sojowy, oliwa z oliwek; bogate w kwas gammalinolenowy (GLA) - olej z wiesiołka, czarnej porzeczki, ogórecznika
  • bogate w nasycone tłuszcze - olej kokosowy, palmowy, z orzechów (laskowych, makadamia, arachidowych), z pestek (moreli, brzoskwiń), olej sezamowy, olej z krokosza, ze słodkich migdałów, olej z awokado

2.
Masło kakaowe z nasyconymi tłuszczami (kwas stearynowy, palmitynowy, oleinowy) i bogatą tzw. frakcją niezmydlarną – sterolami, witaminą E, Masło Shea (nasycone tłuszcze i duża ilość steroli we frakcji niezmydlarnej)
3. Woski: pszczeli, jojoba, carnauba, kandelila
4. Wyizolowane tłuszcze takie jak: chitozan, skwalen, ceramidy i ich prekursory, cholesterol
5. Oleje mineralne: parafina stała i ciekła, wazelina
6. Tłuszcze pochodzenie zwierzęcego: lanolina, olej z wątroby rekina i inne
7. Liposomy

Kolejną grupą są substancje higroskopijne – najczęściej składniki NMF takie jak wspomniane wcześniej aminokwasy (seryna, alanina, prolina, glicyna, lizyna), kwas piroglutaminowy PCA, mleczany, mocznik, chlorki ale też kwas hialuronowy i jego pochodne. Najlepiej jeśli są one stosowane w specjalnych nośnikach takich jak liposomy gdyż wtedy najskuteczniej spełniają one swoją funkcję. W innym wypadku w bardzo niewielkim stopniu przenikają przez warstwę rogowa naskórka – najczęściej pozostają na jego powierzchni tworząc delikatny film ochronny., które zapewniając skórze odpowiednią ilość wody i zatrzymując ją w naskórku przywracają skórze naturalny mechanizm nawilżania. Do nawilżania stosuje się także glikol propylenowy, sorbitol, glicerynę – związki o silnych właściwościach higroskopijnych, mające zdolność przyciągania wilgoci z powietrza, dzięki czemu mocno nawilżają naskórek. Osoby o alergicznej bardzo delikatnej skórze powinny uważać na obecność glikolu propylenowego na pierwszych miejscach w składzie kosmetyków gdyż zwiększa on przenikanie innych składników. Szczególnie dotyczy to kosmetyków z aktywnie działającymi składnikami, takimi jak niektóre wyciągi roślinne, olejki aromaterapeutyczne, kwasy AHA i inne oraz z konserwantami (zwłaszcza parabenami).

Substancje filmotwórcze – tworzą one, jak sama nazwa wskazuje, delikatny film na skórze, który utrudnia ucieczkę wody z głębszych warstw naskórka. Są to związki które najczęściej w normalnych warunkach nie przenikają w głąb naskórka tylko pozostają na jego powierzchni – całkowicie lub częściowo. Niektóre z nich mają zdolności higroskopijne czyli potrafią wiązać wodę. Do substancji filmotwórczych zaliczamy wspomniane już wcześniej oleje roślinne, mineralne i woski, a także silikony (stosowane jako alternatywa olei mineralnych w lżejszych kosmetykach, szczególnie do cer mieszanych i tłustych).

Bardzo ważną grupą surowców filmotwórczych są proteiny, produkty częściowej bądź całkowitej hydrolizy białek (głównie białek skórnych, takich jak kolagen, czy elastyna, a także keratyna oraz innych białek pochodzenia zwierzęcego np. z jedwabiu, mleka oraz białek roślinnych – gł. z soi, pszenicy, czy kukurydzy). Proteiny mają zdolności wiązania wody – różne w zależności od rodzaju białka. Mają tez różne stopnie powinowadztwa do naskórka i różne właściwości filmotwórcze – to wszystko sprawia, że każde białko ma nieco inne właściwości filmotwórcze. Wszystkie właściwości protein zależą od rodzaju zastosowanego białka i od stopnia hydrolizy.

Powszechnie znany w kosmetyce kolagen jest typową substancją nawilżającą, a nie jak to się często usiłuje wmówić konsumentom substancją likwidującą zmarszczki. Proteiny mają najczęściej zbyt duże cząsteczki by mogły przenikać w głąb naskórka, a już szczególnie na tyle głęboko, by uzupełniać uszkodzone z wiekiem włókna kolagenowe w poziomie skóry właściwej i tym samym (pośrednio) likwidować zmarszczki. Ale jako substancja filmotwórcza kolagen świetnie nawilża, a tym samym uelastycznia i zmiękcza naskórek. Jednym z niedawno odkrytych białek, świetnie nawilżających naszą skórę jest ekstensyna – otrzymywana z korzenia marchwi. Skład aminokwasowy ekstensyny jest zbliżony do składu białek skóry człowieka.

Mukopolisacharydy (MPS) znane również jako glukozoaminoglukany (GAG), są kolejną grupą związków filmotwórczych stosowanych w kosmetyce do nawilżenia skóry. Są to związki naturalnie występujące w skórze właściwej i tworzące w niej w połączeniu z kolagenem i elastyną strukturę zwaną proteoglikanem. Struktura ta stanowi jakby szkielet tkanki łącznej nadając mu odpowiednie napięcie i elastyczność (dzięki czemu pośrednio wpływa również na stan wyższych warstw skóry), jak również odpowiada za odpowiednie nawilżenie skóry właściwej i prawidłowe funkcjonowanie komórek. Kwas hialuronowy to główny mukopolisacharyd. Jego zawartość w skórze (podobnie jak innych MPS) spada wraz z wiekiem - w wieku 80 lat w skórze właściwej praktycznie nie ma już glokozoaminoglukanów. Jest więc to świetny składnik w kosmetykach dla skóry dojrzałej (często już po 30rż).

Kwas hialuronowy i jego sól sodowa są uznawane za jedne z najlepszych środków nawilżających. Jedna cząsteczka kwasu jest w stanie związać od 200 do 500 cząsteczek wody. O ile nie jest umieszczony w specjalnych nośnikach, nie jest w stanie penetrować w głąb naskórka (ze względu na duże cząsteczki), tylko pozostaje na jego powierzchni tworząc film ochronny i nawilżający, wygładzając tym samym i uelastyczniając zewnętrzną powierzchnię skóry. Kwas hialuronowy pełni również rolę nośnika – ułatwia bowiem wprowadzanie innych składników kosmetycznych w głąb skóry. Oprócz działania nawilżającego mukopolisacharydy wykazują działanie łagodzące i zmniejszają ryzyko powstawania podrażnień. Stosowane w nośnikach wpływają na prawidłową cyrkulacje krwi i limfy, zmniejszają skłonności do powstawania cellulitu. Prawdopodobnie mają tez zdolność wyłapywania i wiązania substancji toksycznych.

W kosmetyce znajdują również zastosowanie inne MPS takie jak: siarczan chondroityny, keratanu i dermatanu, chityna i chitozan.

Inne składniki o działaniu higroskopijnym, nawilżającym to:
  • D-panthenol (prowitamina B5), który w organizmie ulega przemianie w witaminę B5. Związek ten dosyć łatwo przenika poprzez warstwę rogową i ulega przemianie do witaminy B5. Wykazuje przy tym zdolności wiązania wody, a przy okazji jako witamina bierze udział w wielu procesach metabolicznych zachodzących w skórze (między innymi w przemianach cukrów, białek i tłuszczy, uczestniczy tez w regeneracji tkanek).

  • alantoina – działa nawilżająco, przyspiesza gojenie naskórka, łagodzi podrażnienia

  • Kwasy AHA w niskim stężeniu – w zależności do rodzaju skóry – przy suchej, delikatnej bliżej 5%, przy mieszanej, tłustej raczej około 15%.

Także naturalne surowce roślinne wykorzystywane są chętnie w kosmetykach nawilżających. Łączą one najczęściej działanie różnych ww. składników, a dodatkowo zawierają całą gamę substancji określanych potocznie jako odżywcze Są to np.:
  • algi, które zawierają rozmaite proteiny i lipidy (witaminy, barwniki chroniące przed promieniowaniem UV, polifonole, składniki o działaniu immunosupresyjnym itd.)

  • aloes - zawiera rozmaite aminokwasy (18 z 22 występujących u człowieka) oraz szereg substancji działających stymulująco na procesy zachodzących w skórze (przeciwzapalne glikoproteiny, wybielające alorezyny, mono-, polisacharydy, witaminy, składniki mineralne, sterole, poliwęglowodany o działaniu immunostymulującym)

Inne naturalne surowce to te, które wykorzystywane są w balneoterapii a więc glinki, torf, rozmaite błota (np. z Morza Martwego). Wszystkie mają duże powinowadztwo do naszej skóry, ich składniki świetnie penetrują poszczególne warstwy naskórka, dostarczając substancji nawilżających i stymulujących. Jednocześnie najczęściej usprawniają krążenie krwi i limfy, działają antyrodnikowo, polepszają metabolizm komórkowy.

Kosmetyk nawilżający dobiera się do potrzeb skóry. Lekkie emulsje typu W/O (woda w oleju) nadają się do cer mieszanych lub tłustych. W kremach takich najczęściej nie powinno być parafiny i jej pochodnych, nasyconych kwasów tłuszczowych, wosków, lanoliny itd. Zastępuje się je lekkimi nienasyconymi kwasami tłuszczowymi, które oprócz działania nawilżającego przywracają równowagę wodno-lipidową, zmniejszają ryzyko powstawania podrażnień, polepszają wartość pH. Przydatny jest także skwalen, który ma nie tylko właściwości emoliencyjne ale także działa antybakteryjnie, a także lecytyna – fosfolipid, który wykazuje stabilizujące działanie na błony komórkowe i sprzyja normalizacji poziomu trójglicerydów (który jest zbyt wysoki w przypadku skór łojotokowych). W takich kremach więcej stosuje się składników higroskopijnych, niż typowo tłuszczowych. Najchętniej umieszcza się w kremach glikol propylenowy, niewielkie stężenia gliceryny, chitozan. Czasami – szczególnie w przypadku łojotokowej, tłustej skóry wystarcza stosowanie kosmetyków nawilżających w formie żelu, które mogą być całkowicie beztłuszczowe, a zawierają większe ilości np. panthenolu, alantoiny. Nieco bogatsze, łagodzące kremy nawilżające stosuje się w przypadku przeprowadzania kuracji kwasami lub retinoidami, które sprzyjają przesuszeniu skóry a także po nieprawidłowej, agresywnej pielęgnacji (kosmetyki silnie antybakteryjne, z zawartością alkoholu, niektóre leki stosowane w leczeniu trądziku).

W przypadku skóry suchej takie nawilżenie zwykle nie wystarcza i potrzebne są kosmetyki pozostawiające wyraźny, odczuwalny film ochronny na skórze – najlepiej jeśli jest on charakteru lipofilowego (różnego rodzaju lipidy roślinne, parafina, woski, masła). Szczególnie dobrze jeśli w takim kosmetyku znajdą się ceramidy, fosfolipidy, sterole, skwalen. Częściej stosuje się emulsje typu O/W (olej w wodzie) – szczególnie na noc, gdyż nie zawsze krem o lekkiej konsystencji daje wystarczający komfort skórze.

Sama formuła kosmetyku ma bardzo istotne znaczenie. Dużo lepsze nawilżenie dają tzw. struktury ciekłokrystaliczne (w których cząsteczki emulsji są uporządkowane względem siebie, podobnie jak w krysztale) kosmetyku, które jak pokazały badania w znaczny sposób zwiększają krótko- i długotrwałe nawilżenie skóry – składniki takiego kremu szybciej penetrują poprzez warstwę rogową i ulegają mniejszemu „wymywaniu”. Jedną z najlepszych jest tzw. struktura DMS (Derma Membran Structure) bardzo zbliżona budową do warstwy ochronnej naszej skóry. W kosmetykach zrobionych tą metodą nie ma tradycyjnych emulgatorów (które czasem mogą zdecydowanie zmniejszać nawilżające działanie kosmetyku poprzez sprzyjanie wypłukiwaniu emolientów i innych składników ze skóry), a także silikonów, amin, konserwantów – są więc one bardzo przyjazne skórze – szczególnie skórom problemowym – z atopią, nadmiernym łojotokiem, z rozszerzonymi naczynkami. Dzięki strukturze DMS aktywne składniki skutecznie i głęboko przenikają przez naskórek i wzmacnianiają jego barierę ochronną oraz wykazują długotrwałe działanie pielęgnacyjne.

Preparaty i zabiegi nawilżające - dodano: 2007-10-17

                                

Anna Dąbrowska
kosmetolog; Pracownia Urody i Wizerunku Zielona Pomarańcza; Warszawa
więcej o praktyce autora: kliknij TUTAJ           
 

więcej artykułów tego autora:
  Oczyszczanie manualne
  Oczyszczanie ultradźwiękowe – peeling kawitacyjny
  Peelingi chemiczne
  Mikrodermabrazja
  Glinki
  masaż - coś dla ciała i ducha
  masaże Zachodu
  masaże orientalne
  masaże modelujące i wspomagające odchudzanie
  masaż relaksacyjny
  masaże częściowe - dłoni i stóp oraz twarzy i głowy
  Masaż dziecka metodą Shantala
  O nawilżaniu
  Nawilżanie skóry w gabinecie
  Rewitalizacja - reanimacja, czyli domowe SPA
  Przygotowanie ciała na lato


Portal maluchy.pl jest serwisem edukacyjnym. Informacje zawarte na naszych stronach służą wyłącznie celom informacyjnym. Wszelkie problemy muszą być konsultowane z odpowiednim lekarzem specjalistą. Autorzy i firma ITS MEDIA nie odpowiadają za jakiekolwiek straty i szkody wynikłe z zastosowania zawartych na stronach informacji lub porad.