- Celiakia - rozpoznanie choroby
- Objawy celiakii
- Celiakia - ekspozycja na gluten
- Celiakia - dieta w chorobie
Celiakia - rozpoznanie choroby
Celiakia jest chorobą nieuleczalną i dziedziczną a jej dokładne przyczyny są nieznane. Wiadomo, że winowajcą jest gluten.
Gluten jest mieszaniną białek roślinnych i występuje w ziarnach zbóż: pszenicy, żyta i jęczmienia.
Przy celiakii gluten, który trafia do organizmu chorego, powoduje uszkodzenie kosmków jelitowych. Zniszczone kosmki nie są w stanie wchłonąć odpowiedniej ilości substancji odżywczych, co z kolei jest przyczyną szeregu chorób takich jak:
- anemia;
- wczesna osteoporoza;
- marskość wątroby;
- zapalenie naczyń krwionośnych;
- cukrzyca;
- zaburzenia płodności;
- zaburzenia funkcjonowania układu nerwowego;
- reumatoidalne zapalenia stawów.
Ciekawostka: uszkodzone kosmki jelitowe mają zdolność do regeneracji, o ile nie będą narażone na działanie glutenu. Regenerują się one, przy prawidłowej diecie, około kilku miesięcy.
Objawy celiakii
Objawy choroby są różne u poszczególnych dzieci. Główne z nich to:
- u niemowląt słabe przybieranie na wadze;
- biegunki;
- ból brzucha;
- wzdęcia;
- utrata wagi;
- zmęczenie;
- bolesne wysypki na skórze.
Rozpoznanie choroby jest zadaniem lekarza, który zleca badanie krwi, które mierzy poziom przeciwciał antyglutenowych i innych białek w tkance wyściełającej jelita. Jeśli poziom przeciwciał jest wysoki, lekarz zleca biopsję jelita cienkiego i wysyła próbkę do laboratorium.
Takie badanie pozwala jednoznacznie stwierdzić czy maluch cierpi na chorobę trzewną.
Celiakia - ekspozycja na gluten
Wrodzona nietolerancja na gluten prowadzi do szeregu komplikacji w rozwoju małego człowieka. Z tego powodu zaleca się wprowadzanie glutenu do diety dziecka stopniowo, obserwując reakcję malucha na nowy składnik.
Naukowcy obecnie uważają, że u dzieci karmionych piersią gluten należy podawać od 5 miesiąca życia, u dzieci karmionych sztucznie – od 6 miesiąca.
Celiakia - dieta w chorobie
Celiakia jest chorobą nieuleczalną. Można jednak złagodzić jej objawy eliminując z diety gluten. Wyłączyć z jadłospisu dziecka trzeba wszystkie produkty zawierające ziarna żyta, pszenicy i jęczmienia. Może wydawać się to trudne ale praktyka pokazuje, że na rynku jest obecnie tak wiele produktów bezglutenowych, że każdy rodzić z pewnością poradzi sobie z tym zadaniem. Można kupić bezglutenowy chleb, makaron, ciastka, spody do pizzy, mąkę itd.
Ciekawostka: naukowcy nie są pewni czy owies zawiera gluten. Nie może być on oznaczony jako produkt bezglutenowy, jednak większość chorych na celiakię może włączyć owies do diety, nie powodując negatywnych skutków dla zdrowia.
Warto wiedzieć, że gluten mogą zawierać także takie produkty jak:
- wędliny, mielone mięso,
- przetwory rybne,
- jogurty, sery oraz śmietana,
- czekolady, cukierki, lizaki,
- lody,
- sosy, keczupy oraz majonezy,
- przyprawy,
- koncentraty spożywcze,
- napoje (tanie gatunki kawy rozpuszczalnej zawierają kawę zbożową),
- suszone owoce (jako środek zapobiegający sklejaniu się owoców).
Z tego powodu zawsze należy sprawdzać czy dany produkt jest bezglutenowy. Informuje o tym znak graficzny na opakowaniu, przypominający przekreślony kłos zboża.
Poza unikaniem glutenu w żywności, jadłospis dziecka z chorobą trzewną, powinien przypominać jadłospis każdego, zdrowego dziecka. Dieta powinna być zbilansowana, co nie znaczy, że nie możemy podać łakomczuchowi gofra z bitą śmietaną czy pączka. Byle nie zawierały glutenu.
Bibliografia
1. Zbieg – Sandecka E., Dawydzik B., Dziecko z chorobą trzewną: postępowanie i leczenie, Warszawa 1984;
2. Jarosz M., Dzieniszewski J., Celiakia, Warszawa 2005.
Opr. Marta Maćkiewicz - 2013-09-20
Celiakia u dzieci (choroba trzewna) - dodano: 2019-11-19