Przyczyny i rodzaje kaszlu - wszystko, co musisz wiedzieć
Kaszel to mechanizm obronny naszego ciała mający za zadanie usuwać zanieczyszczenia z tchawicy, krtani i dużych oskrzeli. W sytuacji, gdy do układu oddechowego dostanie się jakieś ciało obce albo zgromadziła się w nim gęsta, chorobowa wydzielina to organizm będzie chciał się ich jak najszybciej pozbyć. Podsumowując, kaszel może być zwykłym odruchem oczyszczającym drogi oddechowe albo objawem wskazującym na chorobę układu oddechowego. Z im mniejszym dzieckiem mamy do czynienia, tym pojawiający się kaszel powinniśmy traktować poważniej. Maluszki mają gorzej rozwinięty układ odpornościowy i są mniej odporne na choroby niż kilkuletnie dzieci.
Znając już przyczyny kaszlu, warto też zapoznać się z najczęstszymi jego rodzajami. To jedno z najważniejszych zadań rodziców – tylko posiadając taką wiedzę, możemy ocenić, czy pokasływanie jest spowodowane zakrztuszeniem się, czy bardziej wskazuje na infekcję wirusową lub bakteryjną. Co ciekawe, badania wskazują, że kaszel nie musi być nawet związany z żadnym problemem czy chorobą! U zdrowych dzieci ten objaw bywa zjawiskiem normalnym i fizjologicznym – niektóre maluchy mogą zakasłać nawet kilkanaście razy na dobę i nie ma w tym nic złego. Jeszcze większym zaskoczeniem może być fakt, że kaszel tylko w nocy u dziecka może pojawiać się regularnie u 5% wszystkich maluszków! Jeżeli chcesz sprawdzić, jak odróżnić chorobowy kaszel w nocy od fizjologicznego zajrzyj tutaj https://conakaszel.pl/przyczyny-kaszlu-w-nocy/.
W takim razie, jaki kaszel powinien zaniepokoić każdego rodzica? Przede wszystkim napadowy, który często wskazuje na alergię wziewną. Wywołują go pyłki, kurz i inne alergeny dostające się do ciała przez układ oddechowy. Jest on suchy, dość płytki i często towarzyszy mu kichanie oraz wodnisty katar, ale bez gorączki. Kaszel gwałtowny przyprawia każdego rodzica o szybsze bicie serca z niepokoju. Jego przyczyną jest ciało obce, które przypadkowo dostało się do oskrzeli. Po jego usunięciu wszystko wraca do normy. Jeśli dziecko gwałtownie kaszle, ale nic nie odkrztusza, to nie wahajmy się zabrać go na pogotowie. Podobnie jest przy kaszlu krztuszącym sprawiającym, że maluch oddycha z trudem, stęka, a nawet sinieje. Taki stan wymaga natychmiastowej konsultacji z lekarzem. Bardzo charakterystyczny jest też kaszel szczekający, który rzeczywiście przypomina szczekanie psa. Jest on męczący, atakuje salwami, wywołuje chrypkę, dusi i powoduje świsty przy wdechu. Nie możemy również zapominać o kaszlu suchym i mokrym, które zwykle są objawami infekcji.
Kaszel mokry i suchy u niemowlęcia i małego dziecka
W przypadku kilkuletnich dzieci rozpoznanie rodzaju kaszlu nie jest zwykle trudne. Odmiennie to wygląda u noworodków i niemowląt. Takie maluszki kaszlą inaczej niż starsze dzieci. Często dostają sapki, oddychają dużo szybciej oraz może pojawić się też zasinienie wokół ust, którego przyczyną jest niedotlenienie organizmu. Właśnie dlatego tak wiele mówi się o tym, by każdy niepokojący objaw u najmłodszych pociech zawsze konsultować z pediatrą. Wraz z wiekiem będzie nam coraz łatwiej odróżniać poszczególne rodzaje kaszlu.
Kaszel, z którym każdy rodzic spotka się najczęściej, to kaszel suchy i mokry. Suche pokasływanie pojawia się na początku infekcji i czasem nawraca w końcowej fazie jako tzw. kaszel pochorobowy. Jego charakterystyczną cechą jest brak odkrztuszanej wydzieliny. Towarzyszy mu zwykle katar, gorączka i ból gardła. Maluszki podczas kaszlu suchego często zaczynają pokasływać w czasie karmienia lub silnie ulewają. Nieproduktywne pokasływanie występuje w infekcjach górnych dróg oddechowych bądź też w chorobach przewlekłych z innych układów.
Kaszel mokry nazywa się produktywnym, ponieważ odróżnia go występowanie flegmy bądź śluzu. Po paru dniach suchego kaszlu przychodzi czas na kaszel mokry, który pomaga pozbyć się zapalnej wydzieliny pełnej bakterii lub wirusów. Takiego pokasływania nie można hamować żadnymi lekami, a nawet zaleca się jego wspomaganie, by dziecko szybciej wydaliło z ciała szkodliwe drobnoustroje.
Czy wizyta u lekarza jest konieczna w przypadku kaszlu?
Najmłodsze dzieci mogą chorować bardzo często, bo mają jeszcze niedojrzały układ odpornościowy. Z tego powodu doradza się, by w pierwszym roku życia odwiedzać lekarza za każdym razem, gdy zauważymy u niemowlęcia jakieś niepokojące objawy. Wizyta u pediatry to konieczność, gdy dziecko ma mniej niż 3 miesiące, niemowlę kaszle tak mocno, że wymiotuje lub się dławi, odkrztuszana plwocina ma kolor zielony, żółty lub jest zabarwiona krwią, maluch gorączkuje ponad dwa dni, ma kłopoty z oddychaniem lub podczas oddechu słychać wyraźny świst. Jeżeli maluch choruje przewlekle (np. na choroby serca lub płuc) to jego stan trzeba zawsze konsultować ze specjalistą. W przypadku kilkulatków wizyta u pediatry będzie niezbędna, jeżeli maluch cierpi z powodu wysokiej gorączki lub ma objawy wskazujące na grypę (silnie osłabienie, bóle mięśni, dreszcze).
Przeciągający się kaszel również jest niepokojącym objawem. Jeśli dziecko pokasłuje dłużej niż 8 tygodni, to oznacza, że cierpi na kaszel przewlekły, który wymaga wykonania dodatkowych badań. Taki rodzaj kaszlu może wskazywać na alergię, rozstrzenie oskrzeli, mukowiscydozę, astmę oskrzelową, wady wrodzone dróg oddechowych, niewydolność serca czy refluks żołądkowo-przełykowy. W przypadku takich podejrzeń zwykle wykonuje się zdjęcie przeglądowe klatki piersiowej, a czasem spirometrię.
Sposób na kaszel – jak leczyć niemowlęta i małe dzieci?
Jeśli powodem kaszlu jest zwykłe przeziębienie, to warto zastosować znane od lat metody, które pomogą maluszkowi przejść przez ten męczący stan. Dobrym domowym sposobem na kaszel jest właściwe nawilżenie powietrza w pokoju dziecka. Te warunki można uzyskać poprzez skorzystanie ze specjalnego nawilżacza lub po prostu dzięki rozwieszeniu na kaloryferze mokrych ręczników albo pojemników z wodą. W pomieszczeniu powinno być dość chłodno (ok. 18-20˚C). Kolejną ważną kwestią jest podawanie dużej ilości płynów. Maluchowi należy częściej podawać pierś lub butelkę z wodą. Starsze pociechy zachęcajmy do picia ciepłych herbatek albo przegotowanej wody. Odpowiednio nawilżone gardło boli dużo mniej.
Polecane są również inhalacje. Kilkumiesięczne dzieci mogą używać specjalnych inhalatorów z końcówką przypominającą smoczek. Jeżeli nie mamy takiego urządzenia, to możemy zabrać maluszka do łazienki na kilka minut i odkręcić strumień gorącej wody. Para wodna, która wypełni pomieszczenie, nawilży śluzówkę gardła. W przypadku starszych pociech można wypróbować parówkę z dodatkiem olejków eterycznych takich jak np. sosnowy, lawendowy, eukaliptusowy czy z drzewa herbacianego lub ziół. Wystarczy wypełnić miskę gorącą (niewrzącą wodą!) i dodać do niej olejki lub zioła. Chory maluch musi tylko nachylić się nad miską z ręcznikiem na głowie i wdychać aromatyczne opary.
Starszaki mogą odpoczywać w pozycji półsiedzącej, która zmniejszy spływanie śluzu z nosa na tylną ścianę gardła. Warto też spróbować oklepywania pleców zarówno w przypadku maluchów, jak i starszych dzieci. W porozumieniu z lekarzem możemy sięgnąć po domowe syropy zrobione np. z cebuli, miodu, z pędów świerka lub sosny, tymianku, liści babki lancetowatej lub wyciągu z czarnego bzu. Pamiętajmy jednak, że są one odpowiednie tylko dla dzieci powyżej pierwszego roku życia!
Martwi Cię kaszel u dziecka w nocy? Nie wiesz jak poradzić sobie z nocnym atakiem kaszlu u dziecka? Sprawdź, jakie są skuteczne sposoby walki z tym nieprzyjemnym objawem we wpisie Kaszel u dziecka w nocy – o czym może świadczyć i jak sobie z nim radzić.
Syrop Flegamina - czy można go stosować u niemowląt i małych dzieci?
Syropy, które możemy kupić w praktycznie każdej aptece, pomagają łagodnie przejść od kaszlu suchego do mokrego lub sprawiają, że podczas produktywnego odkrztuszania dziecko łatwiej pozbywa się zalegającej wydzieliny np. Flegamina truskawkowa dla dzieci (informacje i dawkowanie udostępniono na stronie https://conakaszel.pl/flegamina/). Jednak, czy takie gotowe specyfiki nadają się dla niemowląt i małych dzieci?
Kilkumiesięcznym maluchom nie powinno podawać się gotowych syropów ani żadnych leków bez wyraźnego wskazania od lekarza. Taki lek jak np. Flegamina jest polecany dzieciom dopiero od 2. roku życia, więc mniejsze pociechy nie mogą być nim leczone. Jeżeli mamy pod opieką 2-3-latka, to zasadność podania takiego syropu również powinniśmy omówić z pediatrą.
Chcesz poznać skuteczne, domowe sposoby na kaszel suchy i mokry, które sprawdzą się u starszych dzieci, nastolatków i dorosłych? Zachęcamy do lektury poradnika Sprawdzone domowe sposoby na kaszel suchy i mokry.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
Źródła:
- https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/objawy/75933,kaszel
- https://www.mp.pl/pacjent/pulmonologia/objawy/70135,kaszel
- https://www.mp.pl/artykuly/39405,domowe-leczenie-nocnego-kaszlu-u-dzieci
- https://www.mp.pl/pacjent/astma/lista/65170,rodzaje-kaszlu-i-jego-przyczyny
Jak poradzić sobie z kaszlem u małego dziecka? - dodano: 2019-07-23